مدلهای برنامه ریزی منابع انسانی چه اهمیتی دارند؟
بیش از ۷۱% مدیران و کارآفرینان معتقد هستند که مهمترین عامل در موفقیت اقتصادی شرکت آنها کارکنان هستند. این به تنهایی میتواند اهمیت مدل های برنامه ریزی منابع انسانی را مشخص کند. به عبارت دیگر، میتوانیم مدلهای موفقیت اقتصادی یک کسب و کار را تا حد زیادی مشتق از مدلهای برنامه ریزی منابع انسانی آن کسب و کار در نظر بگیریم. در ادامه این مطلب، برخی از اصلیترین مدلهای کاربردی در این زمینه معرفی میشود.
مدل استاندارد روزانه HRM
شناخته شدهترین مورد در بین تمام مدل های برنامه ریزی منابع انسانی مدل استاندارد روزانه HRM است. این مدل از روی بسیاری از مدلهای مشابه که در سالهای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ منتشر شده اند برداشت شده است. در این مدل یک زنجیره روزانه نمایش داده میشود که از استراتژی و اهداف کسب و کار شروع کرده و به فرایندهای منابع انسانی و همچنین کارکرد مالی میرسد.
مطابق این مدل، منابع انسانی فقط زمانی موثر خواهد بود که استراتژی آن با استراتژی کسب و کار هماهنگ باشد. بر همین اساس هم استراتژی منابع انسانی در این روش باید از استراتژی کلی کسب و کار برداشت شود.
مدل ۸ جعبهای
یکی دیگر از مدل های برنامه ریزی منابع انسانی شامل مدل ۸ جعبهای میشود که توسط پاول بوزلین (Paul Boseline) ایجاد شده است. در این مدل عوامل مختلف خارجی و داخلی که روی تاثیر فعالیت منابع انسانی نقش دارند مورد برررسی قرار میگیرند. نیروهای خارجی شامل پسزمینه بازار کلی خارجی، پسزمینه جمعیت، پسزمینه نهادی عمومی، و همچنین پسزمینه نهادی جمعیت میشود. با بررسی این عوامل و نقش آنها در وضعیت فعلی، استراتژی کلی این نوع از برنامه ریزی منابع انسانی مشخص میشود.
زنجیره ارزش منابع انسانی
زنجیره ارزش منابع انسانی یکی از شناخته شده ترین مدل های برنامه ریزی منابع انسانی محسوب میشود. مطابق این مدل، هر کاری که در منابع انسانی انجام میشود میتواند به دو زمینه اصلی ارتباط داشته باشد: فعالیتهای اچآرام، و خروجیهای اچآرام.
فعالیتهای اچآرام شامل فعالیتهای روزانه مختلف، از جمله استخدام، بررسی، آموزشی، و برنامه ریزی موفقیت است. این فعالیتها اغلب بر پایه معیارهای منابع انسانی بررسی میشوند و از معیارهای کفایت برای آنها استفاده میشود.
خروجیهای اچآرام به سادگی شامل اهدافی میشود که از فعالیتهای اچآرام مورد نظر هستند. این اهداف شامل رضایت، انگیزه، وفاداری، و حضور کارکنان میشود که از هدف اصلی فعالیت منابع انسانی است.
زنجیره ارزش منابع انسانی پیشرفته
همان طور که از نام این روش مشخص است، شباهت بسیاری به زنجیره ارزش منابع انسانی دارد اما با دو تفاوت کلیدی. تفاوت اول این که در این مدل، کارکرد نهادی بر اساس امتیازات متوازن تعریف میشود. امتیازات متوازن شامل نشانگرهای کارکرد کلیدی از نقطه نگاهی مالی، مشتری، و فرایندهای عملیاتی میشود. این موارد در زنجیره ارزش منابع انسانی یکپارچه میشوند. سپس این سند به کمک اصلاح و نمایش ارزش افزوده منابع انسانی برای کسب و کار میآید.
تفاوت کلیدی دوم این که در روش پیشرفته، تعدادی از عوامل مهم در کارکرد منابع انسانی مورد بررسی قرار میگیرند. سیستمها، بودجه، شاغلان متخصص، و عناصر کلیدی دیگر در این روش در مرکز توجه قرار میگیرند. این روش که یکی از اصلاح شده ترین مدل های برنامه ریزی منابع انسانی است برای پوشش دادن کمبودهای مدلهای قبلی طراحی شده است.